тавышы тупасланган — го́лос (его́, её) огрубе́л
йөзе тупасланды — лицо́ его́ обезобра́зилось
алай тупасланма — не веди́ себя́ столь гру́бо
Татарско-русский словарь, 56000 слов, 7400 фразеологических выражений. - Институт языка, литературы и искусства им. Г. Ибрагимова. 2007.
тупас — (ТУПАСЛАНУ) (ТУПАСЛЫК) – с. 1. Начар, ямьсез, түбән сыйфатлы итеп, зәвыксыз эшләнгән рәв. Ямьсез, килбәтсез итеп. Бик үк оста яки җентекләп эшләнмәгән, бик гади т. корал 2. Килбәтсез, шыксыз, ямьсез. Каты, кытыршы т. йон 3. Колакка ятышсыз, калын … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
агачлану — 1. Агач кебек катылану (мәс. үсемлек көпшәсе) 2. күч. Надан булып калу, тупаслану (кешегә карата) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бирчәю — Күп ышкылудан (эшләгәндә яки йөргәндә) кулда, аякта һ. б. урыннарда тире тупаслану, кытыршылану, сөялләр барлыкка килү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
караю — Кара төскә керү. Караңгылану 2. Керләнү, пычрану 3. күч. Наданлану, рухи тупаслану. II. КАРАЛУ – 1. (Карау) 2. Саулык ягыннан тикшерелү, мед. комиссия үтү 3. Тиешле төзеклектә тотылу, төзәтелү, тазартылу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кату — I. ф. 1. Каты хәлгә килү 2. күч. Өшү, күшегү 3. Ябышып кибү 4. Керләнү, пычрану, тупаслану 5. Хәрәкәтсезләнү, үзгәрешсез хәлдә калу 6. Ваемсызлану, усаллану, хиссезләнү 8. туп. Үлү, дөмегү. II. КАТУ – и. 1. Тиз йөргәндә яки йөгергәндә кинәт… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
төрпәю — диал. Тырпаю, кабару (чәч, йон тур.) 2. күч. Тупаслану, дорфалану … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
үтмәсләнү — (ҮТМӘСЛӘҮ) – Үтмәс хәлгә килү, кыршылу, тупаслану … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шыксызлану — Кыяфәте бозылу, ямьсезләнү тупаслану. Шыксыз, күңелсез хәлгә килү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
